Obywatelstwo a pobyt stały

               W sytuacji, gdy zamierzasz osiedlić się w Polsce na stałe i nie posiadasz polskiego obywatelstwa powinieneś rozpatrzyć możliwość wnioskowania o udzielenie zezwolenia na pobyt stały (karta stałego pobytu), uznania za obywatela polskiego lub nadania obywatelstwa polskiego. Karta pobytu stałego, uznanie za obywatela polskiego oraz nadanie polskiego obywatelstwa zagwarantują Ci przede wszystkim prawo do pobytu i pracy na terytorium Polski  przez nieograniczony czas. Jeśli więc nie wiesz, która opcja byłaby w dla Ciebie lepsza, zwróć uwagę na korzyści oraz warunki uzyskania zezwolenia na pobyt stały oraz obywatelstwa polskiego:

  1. Karta stałego pobytu

Zezwolenie tego typu uprawnia Cię do pobytu oraz wykonywania pracy na terytorium Polski. Decyzja w tym przedmiocie wydawana jest na czas nieoznaczony. Permanentny charakter decyzji nie oznacza jednak, że takie zezwolenie nigdy nie może zostać cofnięte. Możesz je utracić w przypadku, gdy:

  1. Wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego;
  2. Wymaga tego interes Polski;
  3. Wniosek o udzielenie tego zezwolenia lub dołączone do niego dokumenty zawierały nieprawdziwe dane osobowe, nieprawdziwe dokumenty lub dokumenty poświadczające fałszywe informacje;
  4. Przy ubieganiu się o zezwolenie na pobyt stały zeznałeś nieprawdę lub zataiłeś prawdę (ukryłeś pewne fakty) albo podrobiłeś dokument w celu użycia go, jako autentycznego;
  5. Gdy zostałeś skazany prawomocnym wyrokiem w Polsce za przestępstwo umyślne na karę co najmniej 3 lat pozbawienia wolności;
  6. Opuściłeś Polskę na okres przekraczający 6 lat.

 

Karta stałego pobytu pozwoli Ci na zamieszkanie oraz pracę w Polsce bez dodatkowych formalności (zezwoleń, zaświadczeń itp.). Dokument ten zapewni Ci również możliwość odbywania podróży w strefie Schengen jednakże jedynie w celach turystycznych, przez okres 90 dni w ciągu 180 dni. W aspekcie podróżowania do innych krajów karta stałego pobytu pozwoli Ci również na wielokrotne przekroczenie granic Polski bez konieczności posiadania wizy. Należy jednak pamiętać, że dłuższy pobyt w innym kraju może wiązać się z wymogiem jego legalizacji według procedury tego państwa. Ponadto, posiadacze karty stałego pobytu mogą zakładać i prowadzić działalność gospodarczą na tych samych warunkach co obywatele polscy. Oznacza to, że po udzieleniu zezwolenia na pobyt stały możesz podejmować i prowadzić każdą dopuszczoną polskim prawem formę działalności gospodarczej (np. jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka cywilna, spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna).

W celu uzyskania zezwolenia na pobyt stały musisz spełnić jeden z poniższych warunków:

  • Jesteś dzieckiem cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE pozostającym pod jego władzą rodzicielską: a) urodzonym po udzieleniu temu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE b) urodzonym w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego temu cudzoziemcowi;
  • Jesteś dzieckiem obywatela polskiego pozostającym pod jego władzą rodzicielską;
  • Jesteś osobą o polskim pochodzeniu i zamierzasz osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe;
  • Pozostajesz w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim z obywatelem polskim i pozostawałeś w tym związku małżeńskim przez co najmniej 3 lata przed dniem, w którym złożyłeś wniosek o udzielenie Ci zezwolenia na pobyt stały i bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywałeś nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z obywatelem polskim lub w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych,
  • Posiadasz ważną Kartę Polaka i zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe.

Wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały musisz złożyć osobiście do wojewody właściwego ze względu na Twoje miejsce pobytu. Do wniosku należy załączyć: ważny dokument podróży (paszport), 4 fotografie, dokumenty potwierdzające Twoje dane we wniosku (listy dokumentów, które należy załączyć do wniosku oraz wzory wniosków znajdują się na stronach internetowych urzędów wojewódzkich).

Opłata skarbowa za udzielnie zezwolenia na pobyt stały wynosi 640 zł (posiadacze Karty Polaka są z niej zwolnieni). Wydanie lub wymiana karty pobytu podlega opłacie 100 zł.

Zezwolenie na pobyt stały  jest ważne bezterminowo, jednakże istnieje konieczność wymiany karty pobytu co 10 lat. Wniosek o wydanie kolejnej karty pobytu należy złożyć co najmniej na 30 dni przed upływem okresu ważności karty pobytu.

Decyzje w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy wydaje się w terminie 6 miesięcy, aczkolwiek czas oczekiwania może różnić się ze względu na okoliczności sprawy.

Uzyskanie karty stałego pobytu ułatwi Ci staranie się o przyznanie obywatelstwa polskiego w przyszłości.

  1. Obywatelstwo polskie

Możesz stać się obywatelem polskim poprzez: uznanie za obywatela, nadanie obywatelstwa.

Pierwsza z wymienionych możliwości warunkuje uzyskanie obywatelstwa jedynie poprzez udokumentowanie Twojego pobytu na terytorium Polski przez odpowiednio długi czas. Zostaniesz uznany za obywatela polskiego jeżeli:

  • Przebywasz nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 3 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu;
  • Przebywasz nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, który: a) pozostaje co najmniej od 3 lat w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim lub b) nie posiada żadnego obywatelstwa;
  • przebywasz nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały, które uzyskałeś w związku z posiadaniem statusu uchodźcy;
  • Jesteś małoletnim cudzoziemcem przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu oraz co najmniej jednemu z twoich rodziców zostało przywrócone obywatelstwo polskie, a drugie z rodziców, nieposiadające obywatelstwa polskiego, wyraziło zgodę na to uznanie.
  • Przebywasz w Polsce co najmniej od 10 lat i posiadasz zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawo stałego pobytu i posiadasz w Rzeczypospolitej Polskiej stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego;

Dodatkowo, aby zostać uznanym za obywatela polskiego powinieneś znać język polski przynajmniej na poziomie B1, co należy potwierdzić składając odpowiedni certyfikat lub dokument potwierdzający znajomość języka.

Wniosek o uznanie za obywatela polskiego musisz złożyć do wojewody właściwego ze względu na miejsce Twojego zamieszkania.

Za decyzję o uznaniu za obywatela polskiego należy uiścić opłatę w wysokości 219 zł. W razie umorzenia postępowania lub nieuwzględnienia wniosku możesz żądać zwrotu tej opłaty.

Twój wniosek o uznanie za obywatela polskiego nie zostanie zaakceptowany, jeżeli: nie spełnisz wyżej wymienionych wymogów; nabycie obywatelstwa stanowiłoby zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo porządku publicznego. Zgodnie z treścią Konstytucji, obywatelstwa polskiego nie da się utracić w inny sposób niż poprzez zrzeczenie się go. Oznacza to, że po uznaniu za obywatela polskiego nie będziesz musiał się martwić o ewentualne „podważenie” Twojego obywatelstwa przez organy administracji.

Nadanie obywatelstwa polskiego następuje natomiast na mocy postanowienia Prezydenta RP. W tym celu należy złożyć wniosek do urzędu wojewódzkiego właściwego ze względu na Twoje miejsce zamieszkania lub do konsula, jeżeli mieszkasz poza granicami Polski. Prezydent RP podejmując decyzję w tej sprawie nie jest ograniczony terminami ani też kryteriami ocennymi. Jego postanowienie ma charakter ostateczny więc nie podlega zaskarżeniu. Ze względu na brak ograniczeń czasowych, takie postępowanie trwa zazwyczaj bardzo długo w stosunku do postępowania dotyczącego uznania za obywatela polskiego. Jednakże może ono być lepszą alternatywą w sytuacji, gdy nie spełniasz warunków do uznania za obywatela polskiego, a chcesz stać się obywatelem polskim.

Jakie korzyści wynikają z obywatelstwa oraz czym się różni względem zezwolenia na pobyt stały? Stając się Polakiem, automatycznie otrzymasz możliwość zamieszkania i podjęcia pracy w Polsce oraz Unii Europejskiej, co dotyczy również Twoich dzieci. Jako polski obywatel uzyskasz również dostęp do edukacji publicznej oraz służby zdrowia. Poza tym, istnieje jeszcze bardzo dużo udogodnień wynikających z polskiego obywatelstwa, które tyczą się czynności jakich możesz podjąć w Polsce. O wiele łatwiej będzie Ci kupić nieruchomość w kraju, korzystać z ochrony zdrowia, czy znaleźć zatrudnienie w zawodach, które przeznaczone są wyłącznie dla obywateli polskich. Pamiętaj też o tym, że w związku z obywatelstwem ciążyć na Tobie będą pewne obowiązki względem państwa. Zaliczamy do nich w szczególności: obowiązki podatkowe, obowiązek dbania o środowisko, obrona Ojczyzny czy wierność Rzeczypospolitej.

               Ze względu na wysoki poziom skomplikowania spraw związanych z uzyskaniem zezwolenia na pobyt stały lub obywatelstwa, zalecamy skontaktowanie się z naszą kancelarią prawną do spraw cudzoziemców w celu udzielenia Ci pomocy.